หากคุณกำลังมองหาพลอยแท้ธรรมชาติที่มีลักษณะคล้ายทับทิมแต่ราคาย่อมเยา ลองพิจารณาหาสปิเนล ที่ทั้งยังให้ความทนทาน ค่อนข้างแข็ง และมักมีความใสและแวววาวดีกว่าทับทิมอีกด้วย
สปิเนลเป็นแร่อัญมณีที่ดึงดูดใจและมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ เป็นแร่ที่มีความแข็งมาก สปิเนลได้รับความนิยมในหมู่นักสะสมและพ่อค้าเพชรพลอยทั่วโลกเพราะประกายงดงาม เป็นพลอยเนื้ออ่อนที่มีความแข็ง และมีสีสันหลากหลาย คำว่าสปิเนล มาจากภาษากรีกที่แปลว่า ประกาย เพราะสีแดงเพลิงของสปิเนลนั้นเอง
เพราะความที่สปิเนลเป็นอัญมณีที่แข็งแกร่งจึงเหมาะต่อการนำไปทำเครื่องประดับได้ทุกประเภท มีความแข็งระดับ 8 ซึ่งยังแข็งกว่าโกเมนหรือทัวร์มาลีน ทำให้สปิเนลเป็นอัญมณีอีกตัวเลือกที่เหมาะนำไปทำแหวนหมั้น เพราะไม่ต้องกังวลเกี่ยวกับการดูแลหรือต้องแต่งพลอยเหมือนอย่างทับทิมและแซปไฟร์ เนื่องจากสปิเนลเป็นพลอยที่ไม่ต้องผ่านการปรับปรุงคุณภาพพลอย
สปิเนลมักก่อตัวเป็นโครงสร้างสามเหลี่ยมที่ไม่สามารถสังเคราะห์ขึ้นมาได้ สปิเนลจึงเป็นอัญมณีแท้ที่พบได้ตามธรรมชาติเท่านั้นและหาได้ยาก
การใช้นำสปิเนลมาใช้แทนทับทิมนั้นได้รับความนิยม อีกทั้งยังพบว่ามงกุฎที่มีชื่อเสียงระดับโลกที่เคยมีการระบุว่าใช้ทับทิมนั้น จริงๆ แล้วมีการค้นพบภายหลังว่าทับทิมเหล่านั้นเป็นสปิเนล ไม่ใช่ทับทิม
เช่น ในช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 14 มี “มงกุฎอิมพีเรียลสเตต” ของราชวงศ์อังกฤษ ได้ใช้ทับทิมเจ้าชายดำ (Black Prince’s Ruby) ขนาด 170 กะรัต ขนาดประมาณไข่ไก่ เป็นส่วนประกอบสำคัญด้วย ซึ่งจริงๆ แล้วคือสปิเนล
และทับทิมติเมอร์ (Timur Ruby) ในสร้อยคอของสมเด็จพระราชินีนาถวิกตอเรียก็ไม่ใช้ทับทิมตามชื่อเรียกอีกด้วยเช่นกัน แต่เป็นสปิเนลสีแดงขัดมัน 352.54 กะรัต แบบไม่มีเหลี่ยมเพชร
สปิเนลสีแดงมักถูกเข้าใจผิดว่าเป็นทับทิมเนื่องจากความงามและรูปลักษณ์ที่คล้ายคลึงกันอย่างน่าทึ่ง
สปิเนลธรรมชาติแท้ๆ มักไม่ได้รับความนิยมเท่าที่ควร เพราะว่าคนมักสับสนกับสปิเนลสังเคราะห์ที่ใช้ทำแหวนหรือเครื่องประดับพลอยที่ราคาไม่แพง และสปิเนลธรรมชาติก็ยังไม่มีออกจำหน่ายในปริมาณมาก จึงไม่เป็นที่รู้จักและก็ไม่ได้รับการโฆษณาอย่างแพร่หลายเหมือนอัญมณีชนิดอื่นๆ แต่อย่างไรแล้วผู้ค้าอัญมณีและนักสะสมอัญมณีก็มักชื่นชอบสปิเนลกันอยู่แล้ว
ในศตวรรษที่ 20 สปิเนลเป็นอัญมณีที่ไม่ค่อยได้รับความนิยมเพราะไม่ค่อยมีใครรู้จัก จนกระทั่งปี 1783 เมื่อนักแร่วิทยาชาวฝรั่งเศสชื่อ Jean Baptiste Louis Rome de Lisle ได้แยก Spinel ออกจากพลอยตระกูลคอรันดัม (Ruby) ทำให้สปิเนลกลับมามีความนิยมขึ้นมาบ้าง และมีความต้องการมากขึ้น แต่คนก็ยังมีความรู้เกี่ยวกับสปิเนลเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
ความเชื่อเกี่ยวกับสปิเนล
สปิเนล ช่วยลดความถือตนและทำให้ผู้สวมใส่เอาใจใส่ผู้อื่นมากขึ้น กระตุ้นให้เกิดความรักจับใจเหมือนหินสีแดงเพลิง และมักใช้เพื่อให้ความรักยั่งยืน เพิ่มความมีชีวิตชีวา เติมพลังงานที่ใช้ไป และบรรเทาอาการอ่อนแรง
แหล่งที่มาหลักของสปิเนลคือพม่าและศรีลังกา ส่วนท้องถิ่นอื่นๆ ได้แก่ ไทย กัมพูชา แทนซาเนีย รัสเซีย ทาจิกิสถาน และเวียดนาม การค้นพบสปิเนลมักเป็นผลพลอยได้จากการค้นหาทับทิมและไพลิน
ราศีประจำสปิเนล ได้แ่ก่ ราศีมังกร หรือเป็นอัญมณีประจำเดือนสิงหาคม
สปิเนลมีสีต่างๆ เช่น น้ำเงิน ชมพู ลาเวนเดอร์ ส้ม และดำ แต่สปิเนลสีแดงเป็นสีที่มีมูลค่ามากที่สุด
หรือกล่าวได้ว่าสปิเนลมีทุกเฉดสี ยกเว้นสีเขียวและสีเหลืองบริสุทธิ์ สีที่สำคัญคือสีแดงสดแบบทับทิมพม่า ซึ่งคล้ายกับสีแดงเลือดนกทับทิมพม่า และสีน้ำเงินแบบดอกคอร์นฟลาวเวอร์ก็ได้รับความนิยมตามมาอย่างเท่าเทียมกัน ตามด้วยสีชมพูสดใส (Jedi Hot pink) สีม่วง (Lavender, Lilac) สีส้ม และสีเทา
สปิเนลสีแดง: สปิเนลสีแดงเป็นสปิเนลที่มีค่ามากสุด มีลักษณะคล้ายทับทิมคุณภาพสูง สปิเนลสีแดง มักทำการค้นหาที่พม่า เป็นแหล่งค้นหาหลัก
ในเดือนกันยายน 2015 เข็มกลัดหรือจี้สปิเนลสีแดงถูกขายในราคา 1,362,702 เหรียญสหรัฐ ณ การประมูลแห่งหนึ่งในลอนดอนที่ชื่อว่า Bonhamds โดยได้รับการตั้งชื่อว่า “Hope Spinel” ซึ่งมาจากทาจิกิสถานและได้มีการตั้งราคาประมูลต่อกะรัตที่สูงที่สุด
สปิเนลสีชมพู: มีลักษณะคล้ายแซปไฟร์สีชมพูแต่มีราคาน้อยกว่าประมาณ 20-30%
สปิเนลสีส้ม: มีช่วงสีตั้งแต่สีส้มเหลืองไปจนถึงส้มแดง
สปิเนลสีน้ำเงิน: หากเป็นสปิเนลสีน้ำเงินอ่อนนั้นหายาก สปิเนลสีนี้มักจะออกสีเทาหรือมืดมาก ยิ่งถ้าหากเป็นสีน้ำเงินเข้มธรรมชาติที่แต่งด้วยโคบอลต์นั้นหายากเป็นพิเศษและเป็นที่ต้องการของนักสะสม โดยทั่วไปพลอยเหล่านี้มักมาจากศรีลังกาหรือเวียดนาม
สปิเนลสีม่วงลาเวนเดอร์และไวโอเล็ต: มักจะพบเป็นโทนสีอ่อน แต่ก็ยังเป็นสีม่วง
สปิเนลสีดำ: สปิเนลสีดำนี้เป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่ต้องการใช้พลอยสีดำที่เป็นสีธรรมชาติ มักพบในประเทศไทยและเป็นสปิเนลที่มีราคาต่ำที่สุด เนื่องจากมีธาตุเหล็กสูงจึงเป็นพลอยที่ดึงดูดแม่เหล็กได้ด้วย
สปิเนลสตาร์: เป็นพลอยหายาก อาจพบเป็นสีแดง ม่วง น้ำเงิน เทา หรือดำ มีแฉก 4 แฉก หรือ 6 แฉก
อ้างอิงเนื้อหา
https://th.wikipedia.org/wiki/ทับทิมเจ้าชายดำ
https://en.wikipedia.org/wiki/Timur_ruby
https://stri.cmu.ac.th/article_detail.php?id=67
https://www.forbes.com/sites/anthonydemarco/2015/09/05/rare-50-carat-hope-spinel-up-for-auction-with-310000-estimate/?sh=272cc53c6795https://www.mays.com.au/pages/spinel-natural-gemstone-jewellery